2024 оны 3-р сарын 29, Баасан гараг Зурхай   Цаг агаар

Хүүхдийнхээ EQ-Г хэрхэн хөгжүүлэх вэ?


2020 оны 8-р сарын 11. 08:44

Та хүүхдээ ирээдүйд хэн болгон гэж бодож байна  амьдралдаа аз жаргалтай , амжилттай , бусдын дунд өөрийгөө зөвөөр илэрхийлж ойлгуулж чаддаг , өөртөө итгэлтэй, бусдыг ойлгодог , ажил мэргэжилдээ карьертай хүн болгохыг хүсэж байна уу тэгвэл  мэдээлэл технологийн хөгжлийн энэ зуунд  EQ чадвар өндөртэй  хүн энэ бүгдийг бий болгож чаддаг байна. Эцэг эх байх хариуцлагын нэгээхэн хэсэг нь та хүүхдийнхээ оюун ухааныг хөгжүүлэхийг дэмжих юм. Мэдээжийн хэрэг академик боловсролыг хүүхэддээ чанартай олгохыг хүн бүр анхаардаг боловч тэдгээрээс гадна нэн чухал энэ төрлийг орхигдуулж болохгүй. Тэгвэл “10-13 насны хүүхдэд  EQ  чадвар хамгийн өндөр хөгжих магадлалтай” гэж үздэг байна.

Хүүхдийг хэрхэн сэтгэл хөдлөлийн оюун ухаан өндөртэй болгон өсгөх вэ?

Та гэртээ хүүхдэдээ хэрхэн EQ  чадварт сургах вэ? дараах 5 зөвлөмжийг хэрэгжүүлээд үзээрэй.

1. Хүүхдийнхээ сэтгэл хөдлөлийг танин мэдэх, мэдрэмжийн тухай ярилцах

Ямар төрлийн сэтгэл хөдлөл мэдэрч байгаагаа хүүхэд таньж мэдэх хэрэгтэй. Иймд, хүүхдийнхээ сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжийг тухай ярилцаж таниулах:

Таны хүүхэд ямар нэг тоглоом тоглоод хожигдсон, ууртай үед нь “Чи ууртай байх шиг байна, тийм үү?” Хэрэв гунигтай харагдвал “Өнөөдөр чи эмээ өвөө дээрээ очоогүйдээ гуниглаад байгаа юмуу даа…?” гэх мэтчилэн.

Сэтгэл хөдлөлийг илэрхийлэх үгнүүд болох “ууртай”, “гомдолтой”, “ичих”, “санаа зовох” нь мэдрэмжээ илэрхийлэх үгсийн санг баяжуулж байдаг. Мөн эерэг сэтгэл хөдлөлүүд болох “баяр хөөр”, “талархал”, “итгэл найдвар” гэх мэт үгнүүдийг зааж өгөхөө мартав аа.

 

2. Эмпати – бусдыг ойлгох

Таны хүүхэд ууртай, өөрийнхөө сэтгэл хөдлөлийг сөрөгөөр илэрхийлэх үед түүний сэтгэл хөдлөлийн илэрхийлэмжийг бууруулах тийм ч амаргүй. Гэхдээ хүлээн зөвшөөрсөн үгнүүд нь өөрийнхөө буруу үйлдлийг ойлгоход дөхөмтэй байдаг.

Хэдийгээр түүний уур бухимдлын учир шалтгааныг ойлгохгүй байсан ч гэсэн хэрэглэж болох үр дүнтэй хувилбар нь түүний мэдрэмжийг баталгаажуулан эмпати үзүүлэх юм. Хэрэв таны хүүхэд “гэрээ цэвэрлэхээс нааш гадаа тоглох боломжгүй” гэж хэлсний төлөө уйлж байвал, “Би ч гэсэн хүссэн зүйлээ хийж чадахгүй бол уур минь хүрдэг юм. Амармаар санагдсан ч ажиллах хэрэгтэй болвол надад бас хэцүү байдаг” гэж хэлэх жишээтэй.

Түүний дотор юу болж байгааг нь таныг ойлгож буйг мэдмэгцээ өөрийн үйл хөдлөлөөр мэдрэмжээ илэрхийлэх гэж хүчилхээ зогсоодог. Уйлж, орилж, чарлаж танд уурласанаа илэрхийлэхээс илүү, тэдний ууртай байгааг та хэдийн ойлгосон гэдгийг мэдрүүлбэл тэд амархан тайвширдаг.

3. Сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжээ гадагшлуулах аргуудыг үлгэрлэ.

Хүүхэд олон нийтийн дунд мэдрэмжээ хэрхэн илэхийлэхээ мэддэг байх хэрэгтэй. “Миний сэтгэл өвдөж байна” гэж үгээр илэрхийлэх, эсвэл гунигтай царай зурж үзүүлэх гэх мэтчилэн. Харин эсрэгээрээ хашгирах, юмсыг шидлэх зэрэг үйлдэл нь зохимжгүй.

Мэдрэмжээ илэрхийлэхийг хүүхэддээ заах хамгийн зөв арга нь өөрөө үлгэрлэх юм.

Мэдрэмжийг ялгах үгсийг өдөр тутмын харилцан яриандаа ашиглах, тайлбарлан ярилцаж давтах. Жишээ нь: “Гадаа тоглож байгаа хүүхдүүд сахилагагүй, буруу үйлдэл гаргавал миний уур хүрдэг” эсвэл “Манай гэрт найзууд маань зочлон ирэхэд би маш их баяртай байдаг”.

Судалгаануудаас харахад, сэтгэл хөдлөлийн оюун ухаан өндөртэй ээж аавуудын хүүхдүүд мөн адил өндөр үзүүлэлттэй байдаг. Тиймээс хүүхдүүддээ уг ур чадварыг суулгахын тулд өөрийн сэтгэл хөдлөлийн оюун ухааны чадвараа байнгын давтамжтайгаар дээшүүлэх зуршил бүтээх хэрэгтэй.

4. Харилцааны эерэг чадваруудыг суулгах

Хүүхдүүд нэгэнт мэдрэмжээ ойлгож эхэлмэгц, тухайн мэдрэмжийг хэрхэн эерэгээр даван туулахыг суралцах хэрэгтэй. Өөрийгөө хэрхэн тайвшруулах, өөрөө өөрийгөө баярлуулах гэх мэт.

Тодорхой ур чадваруудыг зааж өгөх. Жишээ нь: Ууртай үедээ хэд хэдэн удаа гүнзгий амьсгал авах нь хүний биеийг бүхэлд нь тайвшруулдаг. Хүүхдэд ойлгомжтой байдлаар хамраараа гүнзгий амьсгал аван амаараа удаанаар гаргах гэх мэт үр дүнтэй аргуудыг зааж өгөөрэй.

Мөн та хүүхэддээ мэдрэмжээ зохицуулах аргачлалуудыг бүтээж өгч болно. Үүнд: буддаг ном, өөрийн дуртай үнэртэй тос түрхэх, тайвшруулах дуу сонсох зэрэг эерэг мэдрэмжээ ашиглан сөрөг мэдрэмжийг дарангуйлах аргууд байж болно. Шаардлагатай зүйлсийг  өөрийнх нь чимэглэж хийсэн хайрцагт байршуулан, сөрөг мэдрэмжээ гаргасан тохиолдолд тайвшруулдаг хайрцаг руугаа очихыг зөвлөх гэх мэт.

5. Асуудал шийдэх чадварыг нь хөгжүүлэх

Сэтгэл хөдлөлийн оюун ухааны нэг хэсэг нь асуудлаа хэрхэн шийдэхэд суралцах юм. Мэдрэмжээ тодорхойлж, зохих аргыг хэрэглэж сурсны дараа тухайн болж буй үйл явдал буюу асуудлыг хэрхэн шийдэхэд суралцана.

Магадгүй таны хүү видео тоглоомоор тоглож байхад нь охин дүү нь саад болоод байж болох юм. Уг асуудлыг шийдэж болохуйц 5 төрлийн арга олоход нь хүүдээ туслаарай. Аргууд нь заавал оновчтой байх шаардлагагүй. Эхний ээлжинд зөвхөн толгойгоо ажиллуулахад хангалттай.

Боломжит 5 хувилбарыг сонгомогц тэдгээрийн эерэг болон сөрөг үр дагаварыг ярилцаж болно. Ингэсний дараа хамгийн зөв болоод оновчтой аргыг өөрөөр нь сонголт хийлгээрэй.

Хэрэв таны хүүхэд алдаа гаргавал, тулгарсан асуудлыг шийдвэрлэхэд юу юуг өөрөөр хийж болох талаар ярилцах ба асуудлыг өмнөөс нь шийдэж өгөхийн оронд дасгалжуулагч маягаар чиглүүлж өгөх хэрэгтэй. Хэрэгтэй үед нь зааварчилгаа өгч болох боловч хүүхдэд өөрөө асуудлыг үр дүнтэйгээр шийдэх боломж байгааг нь харуулаарай.

 

Манай сайт Танд таалагдаж байна уу. LIKE дараарай, баярлалаа

Сэтгэгдэл бичих

Анхааруулга

Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд azjargal.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.

Сэтгэгдэл:   0

Шинэ мэдээ

Өнөөдөр ажиллах шинжилгээний цэгүүд2021 оны 9-р сарын 28. 05:01

Халдвар авсны дараа хэт ачаалалтай дасгал хийх нь уушгинд сөргөөр нөлөөлнө2021 оны 9-р сарын 28. 05:00

Өнөөдөр ажиллах шинжилгээний цэгүүд2021 оны 9-р сарын 28. 04:56

Монголын эдийн засгийн төлөвийг танилцуулна2021 оны 9-р сарын 28. 04:55

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эд, эдлэл, идээ, ундаа олдоно2021 оны 9-р сарын 28. 04:54

Өнөөдөр ихэнх нутгаар сэрүүснэ2021 оны 9-р сарын 28. 04:53

Шатахууны борлуулалт маргаашнаас хэвийн горимд шилжинэ2021 оны 9-р сарын 27. 04:03

Өнөөдөр Улаанбаатарт ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 9-р сарын 27. 03:28

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй бөгөөд өвчин ирнэ2021 оны 9-р сарын 27. 03:27

Малч­ид, иргэд, хадланчид, тариаланчдын анхааралд2021 оны 9-р сарын 27. 03:24

“Өнтэй өвөлжье”2021 оны 9-р сарын 23. 04:06

“Түргэвчилсэн тест ханиад томууны үед КОВИД-19 халдварын нэг адил эерэг хариу үзүүлдэг“2021 оны 9-р сарын 23. 04:03

10 сарын 1-нээс өмнө торгуулийн 50 хувиа төлөхгүй бол Өршөөлийн хуульд хамрагдахгүй2021 оны 9-р сарын 23. 03:14

“Намрын ногоон өдрүүд үндэсний үйлдвэрлэл-2021” үзэсгэлэн өнөөдрөөр дуусна2021 оны 9-р сарын 23. 01:44

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 9-р сарын 23. 01:42

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй2021 оны 9-р сарын 23. 01:41

Өнөөдөр ихэнх нутгаар солигдмол үүлтэй байна2021 оны 9-р сарын 23. 01:39

Ном чамд ертөнцийг бэлэглэнэ2021 оны 9-р сарын 16. 02:54

Ном уншдаг хүн бүрт таалагдах англи хэл дээрх 22 АППЛИКЕЙШН2021 оны 9-р сарын 16. 02:44

НӨАТ-ын сугалааны тохирол ирэх Ням гарагт явагдана2021 оны 9-р сарын 16. 02:42

Номын баяр-Бидний баяр2021 оны 9-р сарын 16. 02:41

“Шөнийн музей”2021 оны 9-р сарын 16. 02:23

Өнөөдөр дархлаажуулалтын суурин 40 цэг ажиллана2021 оны 9-р сарын 16. 02:22

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эрч, хүч нэмнэ2021 оны 9-р сарын 16. 02:20

Өнөөдөр ихэнх нутгаар цаг агаар тогтуун, дулаан байна2021 оны 9-р сарын 16. 02:20

Даваа гарагт ажиллах шинжилгээний цэгийн байршил2021 оны 9-р сарын 13. 02:47

Дархлаажуулалтын цэгүүд 09:00-17:00 цаг хүртэл ажиллана2021 оны 9-р сарын 13. 02:33

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал тохиромжгүй2021 оны 9-р сарын 13. 02:22

Есдүгээр сарын цаг агаарын ерөнхий төлөв2021 оны 9-р сарын 13. 02:18

Пүрэв гарагт шинжилгээ авах цэгүүд2021 оны 9-р сарын 9. 03:41

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 9-р сарын 9. 03:40

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эд малтай баялаг төгс болно2021 оны 9-р сарын 9. 03:34

Улаанбаатарт өдөртөө 16 хэм дулаан байна2021 оны 9-р сарын 9. 03:17

Хүүхдийнхээ дархлааг дэмжих 7 арга2021 оны 9-р сарын 2. 07:10

Витамин С уухын ач тус2021 оны 9-р сарын 2. 06:55

Шинэ ургацын хүнсний ногоо худалдаалж буй 25 БАЙРШИЛ2021 оны 9-р сарын 2. 06:52

Жолооч таньд туслах аппликейшн2021 оны 9-р сарын 2. 06:48

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 9-р сарын 2. 06:44

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал жаргал үргэлжид ирнэ2021 оны 9-р сарын 2. 06:43

Цочир хүйтрэхийг онцгойлон анхааруулж байна2021 оны 9-р сарын 2. 06:42

Сайн чанарын усны сав сонгоорой2021 оны 8-р сарын 30. 03:21

"COVID-19" хүнсний дэлгүүр, худалдааны төвд өгөх зөвлөгөө2021 оны 8-р сарын 30. 03:05

Вакцины 3 дахь тун хийгдэж эхэллээ2021 оны 8-р сарын 30. 03:02

“Эх хэлээ аваръя”2021 оны 8-р сарын 30. 02:58

Өнөөдрөөс дугаарын хязгаарлалт хэвийн үргэлжилнэ2021 оны 8-р сарын 30. 02:54

2 дахь өглөөний гудамж нээгдлээ2021 оны 8-р сарын 30. 02:48

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 30. 01:16

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 30. 01:15

Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан2021 оны 8-р сарын 30. 01:15

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 29. 02:27

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал эд, эдлэл, идээ, ундаа олно2021 оны 8-р сарын 29. 02:26

Ойрын өдрүүдэд ихэнх нутгаар дулаарна2021 оны 8-р сарын 29. 02:26

Ойрын өдрүүдэд ихэнх нутгаар дулаарна2021 оны 8-р сарын 29. 02:26

Улаанбаатарт өдөртөө 15 хэм дулаан2021 оны 8-р сарын 26. 01:46

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 26. 01:06

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 26. 00:59

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 24. 02:06

Солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалтын хуваарь2021 оны 8-р сарын 24. 02:06

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 24. 02:04

Цаг агаарын мэдээ2021 оны 8-р сарын 24. 02:04

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 23. 00:51

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 23. 00:51

Цаг агаарын мэдээ2021 оны 8-р сарын 23. 00:50

Өөдрөг байх зарчимаас2021 оны 8-р сарын 23. 00:50

Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлэх мэдээ2021 оны 8-р сарын 22. 02:53

Өнөөдөр ажиллах шинжилгээний цэгүүд2021 оны 8-р сарын 22. 02:52

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 22. 02:52

"Дүрэмт хувцсаа бэлэглэе"2021 оны 8-р сарын 19. 06:46

Залуучуудыг хөдөлмөрт бэлтгэх “ОРОЛЦОО” төсөл2021 оны 8-р сарын 19. 06:45

Номын сан, кино театруудыг нээнэ2021 оны 8-р сарын 19. 06:43

ЭЕШ өгөх шалгуулагчид нийтийн тээвэрт ҮНЭГҮЙ зорчино2021 оны 8-р сарын 19. 06:41

ЭЕШ өнөөдөр Монголын түүх хичээлээр эхэллээ2021 оны 8-р сарын 19. 06:40

“Барилгачдын баяр - Мишээл-2021”2021 оны 8-р сарын 19. 06:33

Пүрэв гаригийн шинжилгээний цэгийн байршил2021 оны 8-р сарын 19. 06:31

Дархлаажуулалтын цэг2021 оны 8-р сарын 19. 06:30

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй2021 оны 8-р сарын 19. 06:27

Аадар бороо орох тул үер усны аюулаас сэрэмжтэй байхыг анхааруулж байна2021 оны 8-р сарын 19. 06:25

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 15. 02:37

Улаанбаатарт өдөртөө 27 хэм дулаан2021 оны 8-р сарын 15. 02:37

Өнөөдөр болох үйл явдалууд2021 оны 8-р сарын 12. 01:50

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан2021 оны 8-р сарын 12. 01:49

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 12. 01:48

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал сайн2021 оны 8-р сарын 12. 01:47

Сайхан амьдрахын зөвлөгөө2021 оны 8-р сарын 12. 01:47

Өнөөдөр болох үйл явдалууд2021 оны 8-р сарын 10. 02:29

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 10. 02:28

Өнөөдөр Улаанбаатарт ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 10. 02:28

Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан2021 оны 8-р сарын 10. 02:26

Цусаа өгөөд бусдын амийг аварцгаая2021 оны 8-р сарын 9. 02:35

Их сургуулиудын ЭЛСЭЛТИЙН НЭГДСЭН мэдээлэл2021 оны 8-р сарын 9. 02:16

Жинхэнэ хайр бол авах биш өгөхийн нэр юм2021 оны 8-р сарын 9. 02:00

Зуны халуун өдрүүдэд ус ихээр уух нь зөв үү?2021 оны 8-р сарын 9. 01:56

Боловсролын тогтвортой хөгжлийн зорилтыг дэмжих сар2021 оны 8-р сарын 9. 01:54

Энэ долоо хоногт ажиллах шинжилгээний цэгүүд2021 оны 8-р сарын 9. 00:57

Өнөөдөр болох үйл явдалууд2021 оны 8-р сарын 9. 00:55

Өдрийн өнгө2021 оны 8-р сарын 9. 00:54

Улаанбаатарт өдөртөө 22 хэм дулаан2021 оны 8-р сарын 9. 00:53

Офицеруудын ордон хүртэл дугуйн замтай болно2021 оны 8-р сарын 9. 00:52

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй2021 оны 8-р сарын 8. 02:18

Өнөөдөр ажиллах дархлаажуулалтын цэгүүд2021 оны 8-р сарын 8. 02:17