Хүүхдийн сурах, мэдэх, танин мэдэх боломжийг эцэг эхийн зүгээс хангаж өгөх нь юу юунаас чухал. Эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ цаг зав гарган гэр бүлээрээ уншлагын уралдаан, хөгжилтэй танин мэдэхүйн тоглоомыг зохиох нь хүүхдүүдэд илүү их урам зориг өгдөг.

Мөн хүүхдийн сурах хөгжих орчин болох гэрийн номын санг баяжуулж хүүхдийн сонирхолтой сурах орчинг бүрдүүлж өгөх нь хүүхдийн үгийн баялагыг сайжруулан сэтгэн бодох чадварыг хөгжүүлдэг билээ.

Хүүхдүүд сургуулийн орчноос гадна хаана ч хэдийд ч сурах хүсэл эрмэлзэлтэй, эрч хүчтэй байдаг, хамгийн гол нь тэднийг зөв чиглүүлж залах нь хамгаас чухал шүү. 

Дашрамд дуулгахад, бага насны хүүхдүүд ойролцоогоор 3000-5000 гаруй үгийг цээжилж унших нөөцтэй байдаг гэнэ. 

     Сурагч болно  /Шүлэг/

Удахгүй би сурагч болно доо

Урт оосортой 

Цүнхээ зүүнэ дээ

   Удахгүй би сурагч болно доо 

Номоо уншина даа 

Шүлгээ цээжилнэ дээ

   Удахгүй би сурагч болно доо

Тоогоо бодно доо

Зургаа зурна даа

   Удахгүй би сурагч болно доо. 
              
    Цүнх  /Шүлэг/ 

 Хайртай аавынхаа авчирсан

 Хачин хөөрхөн цүнхийг 

 Номоор дүүргэж бариад 

 Намар сургуульд орно доо

      Найм хүрлээ өнөөдөр 

      Намайг сургууль авна даа

       Ээ гялай, ээ гялай

Сургуульд ороод би чинь

Сурлагаараа онц байна даа

Сайхан даа хүүхдүүдээ

   Ж.Дашдондог “Харандаа” /Шүлэг/

Харандаа харандаа

Хорогдсоор хорогдсоор

Хамаг бие нь барагдсаар барагдсаар

А-гаас Яг-г бичсээр хуулсаар

Арав тавыг нэмсээр хассаар

Нарийн биеэ дуусгалаа

Наддаа бүхнээ зориуллаа

Эрдэм сурахад тусалсан

Эрэлхэг чамдаа баярлалаа.

   Ширээнд яаж суух вэ?

Шинэ сурагч чи

Ширээндээ зөв суу

Асуултын тэмдэг шиг бүү суу

Анхаарлын тэмдэг шиг цэх суу

   “Намар” /Шүлэг/

Навчит модны шуугисан чимээ

Нарийн хурын шаагисан авиа

Царцаа дэвхрэгийн цар цар дуу

Цагийн хувиралыг бидэнд зарлана.

     Хар улаан тээгч гэмээр

     Хад аньс мойл жимсэнд

     Найгасан өтгөн өвс ногоонд

     Намрын сайхан амт шингээстэй

Цав цагаан тээгч гэмээр

Цайран харагдах тайга ч гэмээр

Мөнгөлөг мөөгний дугариг хүрээнд

Өнгөлөг намрын өнгө шингээстэй.

  “Яагаад” /Дуу/

Навчин дээр яагаад судал байдаг вэ?

Намар яагаад шувууд буцдаг юм бэ?

  Дахилт: Яагаад яагаад яасан сонин юм бэ?

Дуу яагаад намайг уяраана вэ?

Дэгдээхэй яагаад нисэж чаддаггүй юм бэ?

  Дахилт: Яагаад яагаад яасан сонин юм бэ?

Ээж аав минь яагаад намайг хайрладаг вэ?

Эх орон яагаад уудам байдаг юм бэ?

   Дахилт: Яагаад яагаад яасан сонин юм?

   “Баллуур” /Шүлэг/

Баллуур минь хорогдсоор хорогдсоор

Балласаар бие нь багассаар багассаар

Алдааг минь арилгасаар арилгасаар

Бүтэн биеэ дуусгалаа

Бүхнээ надад зориулсан 

Байнга сурахад тусалсан

Баллуур чамдаа баярлалаа. 

  Дэвтэр /Шүлэг/

Дэлгэр баян эрдмийн 

Дэвсгэр болсон дэвтэр

Дэлгэн бичихэд эвтэйхэн

Дээдлэн уншихад аятайхан

 Алим /Шүлэг/

Алиманд дуртай арслан

Аймаар сүртэй арслан 

Архирч над уруу дайрлаа

Ахиж над уруу дайрлаа

     Айж би зугтсангүй

     Аав ээжээ дуудсангүй

Ангайсан том аманд нь 

Арван алим чихчихлээ

Алимны сайхан амтанд

Арслан аргагүй номхорлоо. 

  "Цаг" /Дуу/

Алтан дэлхий цагтай

Ажил төрөл цагтай

Наран саран цагтай

Наадам тоглоом цагтай

     Хүний хэлсэн цагийг 

     Юугаар ч нөхөж болохгүй 

     Хэлгүй хэлсэн цагтай 

     Хэнд ч найдаж болохгүй

         Цаг чаг чаг

          
    "Гэрлэн дохио" /Дуу/

Гэрлэн дохио 3 өнгөөр 

Дэргэд нь очиход анивчин аслаа

Мартахын учиргүй гэрлэн дохио шүү

Хүүхэд та нар санаж яваарай
   
 Дахилт: 

Улаан гэрэл, улаан гэрэл, 

шар гэрэл, шар гэрэл

ногоон гэрэл, ногоон гэрэл

Асаж байна, анивчиж байна

Учиртай 3 гэрэл, үүрэгтэй 3 гэрэл

Бидний найз 3 гэрэл

Санаж яв, мэдэж ав

Замын голд зогсох цагдаа ахаа

Эрээн модоор ээлжлэн дохилоо

Ногоон гэрэл, цагаан шугам

Багачууд бидний дагах замаа

     Дахилт:

Улаан гэрэл, улаан гэрэл,  

шар гэрэл, шар гэрэл

ногоон гэрэл, ногоон гэрэл

Асаж байна, анивчиж байна

Учиртай 3 гэрэл, үүрэгтэй 3 гэрэл

Бидний найз 3 гэрэл

Санаж яв, мэдэж ав

  "Харандаа дэвтэр"/Шүлэг/

Нарийн гоё харандаа

Нандин сайхан дэвтэр

Хичээлийн чухал хэрэглэл

Хэзээ ч бидэнд тустай

   Хазаж үмхэж суувал

   Хайртай харандаа минь хагарна

   Дэндүү гамгүй байвал 

   Дэвтэр минь халтар болчихно

Харандаа дэвтэр байхгүй бол

Хаана юугаараа бичих вэ?

Хичээл номоо бичихгүй бол

Хэзээ ч олигтой сурахгүй